ZAGINIONE MIASTO BOGA MAŁP - Douglas Preston [recenzja]

Tytuł oryginału: The Lost City of the Monkey God
Wydawnictwo: Agora
Tłumaczenie: Dariusz Żukowski
Liczba stron: 400
Gatunek: Podróżnicza, przyrodnicza, reportaż
Moja ocena: 4/6

Pomimo zaawansowanych technologii i postępu cywilizacyjnego ciągle są jeszcze miejsca na tym świecie, które nie zostały zbadane, bo człowiek tam nie dotarł. Głównie tyczy się to morskich głębin i łańcuchów górskich, ale też i dżungli. Odnośnie tej ostatniej powstała książka pisarza, którego wielu fanów kryminału i thrillera kojarzy zapewne z cyklu o Pendergaście, który powstał w duecie z Lincolnem Childem. Drugi z autorów, czyli Douglas Preston, zdecydował się tym razem zagrać solo i wydać najnowszą książką napisaną w formie reportażu o jego przygodzie związanej z poszukiwaniem legendarnego miasta w sercu najniebezpieczniejszej dżungli świata.

Głębia Hondurasu, region La Mosquitia i niezbadane tam 80 tysięcy km2 lasu deszczowego, bagien, rzek i gór. Obszar niegościnny i nazywany piekłem przez wszelkie przeciwności i zagrożenia płynące z każdej strony. Dzikie zwierzęta (przede wszystkim jadowite węże i uciążliwe owady), ostre pnącza, choroby, morderstwa, niebezpieczne kartele zajmujące się przerzutem kokainy do Ameryki, daleki dostęp do centrum pomocy i cywilizacji. Tam znajduje się niezbadane i legendarne Białe Miasto, Ciudad Blanca, nazywane potocznie Zaginionym Miastem Boga Małp, którego poszukiwania dotąd nie przynosiły pozytywnych rezultatów. Nadszedł jednak moment, kiedy znany na całym świecie odkrywca, przyrodnik i dokumentalista, Steve Elkins, zorganizował ekspedycję, żeby w końcu tam dotrzeć i odnaleźć te upragnione miejsce.

Użycie w 2012 roku zaawansowanej i nowoczesnej technologii w postaci lidaru (technologii laserowej przypominającej radar o znacznie lepszym i dokładniejszym działaniu, bo wysyłającej setki strumieni nieszkodliwego lasera do badania powierzchni) pozwoliło dotrzeć do nieosiągalnych miejsc dżungli i zlokalizować prekolumbijskie miasto. Trzy lata później pod przewodnictwem byłych komandosów SAS (jednego z najstarszych pułków brytyjskich), którzy mieli zadbać o bezpieczeństwo i dotarcie do celu, ruszyła ekspedycja grupy przyrodników, fotografów, filmowców, archeologów i samego Prestona, którzy wspólnie mieli przeczyć najważniejszą i mrożącą krew w żyłach przygodę swojego życia.

Autor to dobry reportażysta, który nie bez powodu znalazł się w tej grupie, bo naprawdę skrupulatnie i rzeczowo opisuje całą wyprawę, która zaczęła się na długo przed postawieniem stopy w dżungli. Przedstawia wiele kwestii dotyczących wyprawy, od przygotowań stricte technicznych i psychologicznych, po kwestie polityczne, układy, korupcje, współprace z wojskiem i wieloma innymi osobami mającymi umożliwić im bezpieczne dotarcie, przebywanie i powrót. W zasadzie można powiedzieć, że książka niejako podzielona jest na trzy części (nie wyznaczone jasno w tekście), gdzie w pierwszej Preston przedstawia historię Hondurasu, cywilizacje, upadłe miasta, kolonizacje, niewolnictwo, choroby i wszelkie wyprawy do tego kraju, przede wszystkim te dotyczące odnalezienia miasta.

W drugiej, po mniej więcej stu stronach, przedstawione są przygotowania do ekspedycji, od rozpoczęcia lokalizacji, przez odpowiedni dobór ludzi i sprzętu, aż po samą wyprawę, gdzie autor opisuje pierwsze postawienie stopy, widoki, ostrożne przedzieranie przez dżunglę, zmaganie z jej niebezpieczeństwami, noclegi i wreszcie opisywanie odkrytego przez siebie miejsca. Natomiast w trzeciej opisuje on o wszystkim tym, co wydarzyło się po powrocie. O zainteresowaniu mediów, burzliwych kłótniach z naukowcami, obrońcami honduraskiego dziedzictwa i innymi przeciwnikami tej ekspedycji i jej nagłaśnianiu, o nieprzyjemnych skutkach przebywania w dżungli, w której muchówki jako nosiciele doprowadzili większość członków wyprawy do zachorowania na niebezpieczną i nieprzyjemną Leiszmanozę. Autor opisuje przebieg choroby, jej leczenie i historię, skąd się wzięła i jak wiele milionów ludzi zabrała z tego świata. Na końcu pisze o katastrofalnych skutkach wyprawy Kolumba i europejczyków (odra, wojna,niewolnictwo) oraz o wszelkich konsekwencjach ludzkiego działania w sposób nieracjonalny i egoistyczny, które niszczą naturę i zagrażają innym ludziom i całemu światu. 

Nie jest to książka pozbawiona wad. W moim mniemaniu mogło być jednak więcej  uwagi poświęconej temu, co aktualne, czyli co widział sam autor w tym mieście i z czym się dokładnie spotkał, a nie o historii, która tutaj przeważa. Historia Hondurasu, wypraw innych podróżników i przede wszystkim śmiertelnym działaniu i historii chorób. Nie twierdzę, że niepotrzebnie poruszał te kwestie, bo są one istotne dla przybliżenia tematu i zrozumienia przyczyn i skutków wielu innych działań i kwestii, ale o druzgocącym działaniu malarii i leiszmaniozie mogę poczytać sam w internecie, a w książce o podróży do miasta chcę więcej opisów o samej wyprawie i obrazujących ją zdjęciach, na których mogę zobaczyć to, co widział autor, a nie dziesiątków stron ile choroba zabrała ludzi w przeszłości. Zostało dołączone tutaj zaledwie kilka - jakkolwiek niezłych ujęć - fotek, ale przy tysiącach zrobionych przez fotografów i autora to zaledwie kropla i aż dziw, że zafascynowany nie umieścił ich więcej. 

Zaginione miasto Boga Małp to po prostu dobra książka przyrodnicza i podróżnicza przedstawiająca legendarne miasto, historię wypraw i Hondurasu, upadłe cywilizacje i przede wszystkim niesamowitą przygodę i przeżycia przy odkryciu czegoś po raz pierwszy w tak wąskim gronie. To także przekonywająco i napisana z przesłaniem historia o tym, jak wiele złego dla świata i innych ludzi zrobił człowiek i jak wiele może się jeszcze złego stać naszej planecie i przyszłym ludzkim pokoleniom nie tylko w Amerykach, ale i na całym świecie. Odpowiednia pozycja dla osób poszukujących książek w takim stylu i o tym regionie świata.