HEROSI MITÓW GERMAŃSKICH: SIGURD BOHATER PÓŁNOCY, TOM: 2 - Artur Szrejter [recenzje]

Cykl: Wierzenia Germanów, tom: 5

Wydawnictwo: Instytut Wydawniczy Erica

Liczba stron: 393

Gatunek: Historia

Moja ocena: 5/6

"Sigurd - heros idealny"

Sigurd, syn Sigmunda, to najsłynniejszy legendarny heros w mitologii nordyckiej. Skandynawowie nazywali go Sigurdem, zaś przodkowie Niemców znali go jako Sigfrida. Bohater mityczny, literacki i występujący w przetworzeniach ludowych, który zasłynął z zabójstwa smoka/węża Fafnira (skąd wziął się jego przydomek - Sigurd Fafnisbani), był tak popularny na obszarach niemieckich i w Skandynawii, że od czasu późnej starożytności, kiedy zaczęto o nim mówić (najprawdopodobniej V-VI wiek), do dziś powstały niezliczone opowieści na jego temat. Poznać go można między innymi z pieśni bohaterskich z "Eddy poetyckiej", wzmianek z "Eddy prozaicznej" islandzkiego historyka Snorriego Sturlusona, ze słynnej "Pieśni o Nibelungach" czy obszernej "Sagi o Wölsungach".

Zafascynowany Sigurdem i germanami Artur Szrejter, znany polski autor książek popularnonaukowych, redaktor i tłumacz, również zdecydował się przybliżyć polskiemu czytelnikowi sylwetkę tego germańskiego herosa oraz ród Wölsungów (którego był przedstawicielem), wydając dwie książki na ten temat. W zeszłym roku miałem okazję poznać i przybliżyć wam część pierwszą - Herosi mitów Germańskich: Sigurd pogromca smoka i inni Wölsungowie. Niedawno zaś trafiła do mojej ręki kontynuacja, czyli Herosi mitów germańskich: Sigurd bohater północy.

Tom drugi w całości skupia się na postaci Sigurda, zabójcy Fafnira, którego historię autor przybliża bardzo drobiazgowo i wyczerpująco w dwóch częściach. W części pierwszej wnikliwie i analitycznie przedstawia tradycje skandynawską i niemiecką, które opisują losy tego bohatera, ale w niektórych momentach nieco się różnią. Autor prezentuje obie z nich, wskazuje występujące między nimi różnice i przedstawia "Sagę o Thidreku", która jest  parodią niemiecko-skandynawską tej opowieści. Dodatkowo też omawia życia pośmiertne Sigurda, które zostało utrwalone w kamieniu, drewnie, złocie czy ogólnie w twórczości popkulturowej.

Część druga to złożona z 33 rozdziałów "Saga o Wölsungach" (nie jest to oczywiście cała saga, a część dotycząca Sigurda), którą autor przedstawia w nowym przekładzie. Sam zaznaczył, że kładzie tu nacisk na wierność przekładu, a nie piękno języka, dlatego tekst ten jest bardziej opracowaniem naukowym, aniżeli tłumaczeniem literackim. Na godne pochwały zasługuje fakt, że opracowanie to zawiera ponad 1200 przypisów, które wyjaśniają dane fragmenty sagi, przedstawiają ich interpretację oraz pokaźną liczbę dodatkowych informacji i ciekawostek. Na koniec została jeszcze dodana bibliografia (rozpisana na 16 stron) i indeks nazw własnych i terminów. Spis treści został sporządzony bardzo czytelnie, dzięki czemu czytelnik bez problemu może poruszać się po całej książce.

Artur Szrejter nie tylko przedstawia heroizm i patetyczny tragizm (które w zasadzie dotyczą wszystkich najsłynniejszych herosów w historii ludzkości), towarzyszący temu herosowi germańskiemu. W swoich obu książkach poznaje też nas z aspektami życia materialnego i duchowego Sigurda i Germanów, ich religią, zwyczajami i obyczajami, magią, przesądami, prawem, strukturą społeczna, ogółem wartości, norm i wzorów postępowania wojownika i bohatera, posługiwanie się bronią, żeglugą i innymi kwestiami dotyczącymi życia społecznego tego ludu. Zwraca też czytelnikowi uwagę na zagadnienia na ogół pomijane przez badaczy religii skandynawskiej, ponieważ są nieistotne lub niewygodne, np. obecność elementów szamańskich, wierzeń w kobiece kulty płodności czy rola olbrzymów w mitach germańskich.

Herosi mitów germańskich: Sigurd bohater północy to część integralna z tomem pierwszym i całościowo stanowią te książki kopalnię wiedzy o ludzie germańskim pod względem historycznym, religijnym, społeczno-obyczajowym, kulturowym, językowym czy archeologicznym.  Autor stara się szczegółowo i wyczerpująco przedstawić każdy element, bez względu na to, czy ważny, czy błahy, ukazując jego określoną rolę, dzięki czemu obie książki to obszerne, kompleksowe i spójne opracowanie ludu germańskiego, które zadowoli najbardziej wybrednych czytelników poszukujących książek na ten temat.

Wierzenia Germanów:

1. Mitologia germańska. Opowieści o bogach mroźnej Północy
2. Demonologia germańska. Duchy, demony i czarownice
3. Bestiariusz germański. Potwory, olbrzymy i święte zwierzęta
4. Herosi mitów germańskich. Tom I: Sigurd pogromca smoka i inni Wölsungowie
5. Herosi mitów germańskich. Tom II: Sigurd bohater Północy

Za tę książkę, autograf i dedykację dziękuję bardzo serdecznie:

Instytutowi Wydawniczemu Erica...

 .... i Arturowi Szrejterowi!