CZERWONE GARDŁO - Jo Nesbø [recenzja]

Tytuł oryginału: Rødstrupe
Cykl: Harry Hole (tom: 3) ; Trylogia z Oslo (tom: 1)
Wydawnictwo: Dolnośląskie
Liczba stron: 430
Gatunek: Kryminał
Moja ocena: 5/6

Harry Hole dostaje przydział na oficera łącznikowego do zabezpieczania drogi na czas pobytu w Norwegii czterech ważnych przedstawicieli państw. Podczas przyjazdu prezydenta Stanów Zjednoczonych dochodzi do nieporozumienia. Jeden z ochroniarzy prezydenta USA nie porozumiał się z władzami norweskimi i pojawił się w miejscu, które nie zostało oficjalnie uznane za zabezpieczone. Ochroniarz w oczach Hole'a uchodzi za podejrzanego, więc ten nie waha się użyć broni i postrzela agenta. Nieporozumienie to jednak sprawia, że czyn Harry'ego zostaje uznany za bohaterski, za co dostaje awans i przydział do Policyjnej Służby Bezpieczeństwa. Niedługo po zaklimatyzowaniu się w nowej jednostce, zostaje odnaleziony z poderżniętym gardłem jeden z byłych hitlerowskich żołnierzy. Badając tę sprawę Hole przypadkiem wpada na ślad przemyconej broni, która okazuje się być snajperskim karabinem Märklin. Broń w odpowiednich rękach uchodzi za jedną z najniebezpieczniejszy na świecie, a okazuje się, że przemycona została przez jednego z członków neofaszystowskiego ugrupowania. Czy należała ona do zamordowanego hitlerowca? Czy może to przypadek, że zginął, a inny faszysta jest posiadaczem karabinu? A może doszło do konfliktu między nimi i jeden wyeliminował drugiego? Od tej pory Harry, z pomocą nowych kolegów z jednostki, będzie próbował rozwiązać tę zagadkę.

"Czerwone gardło" to trzecia książka ze śledczym Harrym, którą przyszło mi poznać. Od początku widać tutaj wyraźny rozwój Nesbø, który przejawia się w znacznie bardziej, niż w Człowieku nietoperzu i Karaluchach, rozbudowanej i złożone fabule, która dodatkowo rozgrywa się dwutorowo. Z jednej strony śledzimy poczynania Harry'ego, które mają doprowadzić do zdemaskowania mordercy i posiadacza karabinu. Natomiast w drugiej autor przenosi nas do czasów II wojny światowej, gdzie poznajemy zdruzgotanych psychicznie norweskich hitlerowców i historię nieszczęśliwej miłości jednego z nich. Obie te części fabuły początkowo nie mają ze sobą kompletnie nic wspólnego. Dopiero potem nachodzą się na siebie, tworząc jedną zręcznie skonstruowaną całość, która zaskakuje czytelnika. Znacznie lepsze są też dialogi i warstwa językowa. Poza tym przyjdzie nam poznać bliżej głównego bohatera serii, bo autor zdecydował się na wprowadzenie części obyczajowej, prezentując nam prywatne życie Harry'ego.

Akcja książki nie pędzi na łeb na szyję. Powiedziałbym nawet, że momentami się ślimaczy, zanim nabierze odpowiedniego tempa, co na pewno nie spodoba się paru osobom. Zawdzięcza to właśnie tej warstwie obyczajowej, gdzie poznajemy między innymi relacje Hole'a z najbliższą przyjaciółką - Ellen. Pojawia się też Rakela, pierwsza poważna partnerka naszego głównego bohatera, o ciekawej osobowości i historii życiowej. Poznamy również zagmatwaną i nieco dramatyczną historię miłosną norweskiego hitlerowca i sanitariuszki. W tym momencie pewnie zapaliła się niektórym lampka ostrzegawcza, ale uspokajam, bo to tylko jeden z kilku drobnych wątków, więc nie poczytamy o tej miłości ze znużeniem. Warto też dodać, że od tej książki zaczyna się cykl "Trylogia z Oslo", który rozpoczął się pewnie przez to, że nie została wyjaśniona do końca jedna kwestia, do której zapewne Nesbø wróci w kolejnych tomach.

W moim mniemaniu autor nieco za bardzo pogmatwał mieszając osobowości niektórych bohaterów. Jeden ginie, a drugi przejmuje jego imię i nazwisko, żeby się maskować, na dodatek okazuje się, że ma on jeszcze zaburzenia schizofreniczne związane z rozdwojeniem jaźni i znowu inaczej się nazywa. Używa przez to trzech całkiem różnych danych osobowych. Przyznam, że momentami się z tym gubiłem. Irytowała mnie też część, gdzie autor rozdział po rozdziale na przemian stosował retrospekcje i współczesną akcję, a że rozdziały były krótkie (2-4 strony) to te przeskoki na przestrzeni kilkudziesięciu stron powodowały niepotrzebne zmęczenie. Ale to w zasadzie jedyne, co nie przypadło mi do gustu.  

Ogólnie rzecz biorąc Czerwone gardło na tle poprzednich części z Harrym wypada zdecydowanie najlepiej i może się spodobać osobom, które lubię ciekawe kryminały z warstwą obyczajową i zaskakującymi momentami, gdzie do samego końca książki trudno dociec, kto jest tak naprawdę sprawcą. Wprowadzanie czytelnika w błąd wychodzi Jo Nesbø naprawdę dobrze i muszę przyznać, że ten norweski pisarz ugruntował sobie u mnie już solidną pozycję, dzięki czemu sięgnięcie po kolejną jego książkę nie jest znakiem zapytania tylko kwestią czasu.

Harry Hole:
1. Człowiek nietoperz
2. Karaluchy
3. Czerwone gardło
4. Trzeci klucz